Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΑΣ

Το Ασβεστοχώρι βρίσκεται μερικά χιλιόμετρα από το κέντρο της Θεσσαλονίκης (20 λεπτά με αυτοκίνητο).Έχει ένα 12 /τάξιο και ένα 6/τάξιο δημοτικό σχολείο ,γυμνάσιο και λύκειο.Η αστική συγκοινωνία είναι αρκετά συχνή.

Η περιοχή του Ασβεστοχωρίου έχει μακρά ιστορία και πολλά έθιμα.
ΓΕΝΙΚΑ
Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ήταν ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της Μακεδονίας και από τις καλύτερες κοινότητες. Είχε δύο σχολεία , επτατάξιο αρρεναγωγείο και τετρατάξιο παρθεναγωγείο, διτάξιο νηπιαγωγείο και μια εκκλησία. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα αριθμούσε 1140 οικογένειες(στεφάνια, όπως μετρούσαν τότε).Ήταν από τις γραφικότερες τοποθεσίες. Το καταπράσινο και δενδροφυτεμένο περιβάλλον του με το ειδυλλιακό σύνορο του χωριού και των κατοίκων αποτελούσαν ζηλευτό τόπο παραθερισμού.
Πολλοί κάτοικοι ασχολούνταν κυρίως με την ασβεστοποιία στο χωριό , που το περιβάλλουν βουνά από ασβεστόλιθο.Αλλά ιδίως ξενιτεύονταν, καταγίνονταν δε και εκεί με την παραγωγή της ασβέστου. Διασκορπίζονταν σε όλο τον βαλκανικό χώρο και την Μ. Ασία, ελάχιστοι δε στα άλλα μέρη της γης. Αρκετοί εργάζονταν και στη Θεσσαλονίκη ως βιοτέχνες και άλλα επαγγέλματα.Οι υπόλοιποι ασχολούνταν στο χωριό με διάφορα επαγγέλματα και από αυτούς πολύ λίγοι ήταν κτηνοτρόφοι και γεωργοί, γιατί το έδαφος είναι άγονο.Κατά καιρούς άκμασαν πολλά σωματεία και μορφωτικοί σύλλογοι.Την άνοιξη μετά τις αποκριές, σχηματίζονταν οι ομάδες των ξενιτεμένων και με τα μέσα συγκοινωνίας της εποχής εκείνης ξεκινούσαν για τον τόπο του προορισμού τους, όπου καταγίνονταν με την ασβεστοποιία.Το φθινόπωρο επέστρεφαν οι περισσότεροι και μόνο λίγοι έμειναν πιο μόνιμα στον τόπο δουλειάς τους.
Αυτοί, που δούλευαν στη Θεσσαλονίκη, κάθε Σαββατοκύριακο γύριζαν στο χωριό και στις οικογένειές τους.
Οι γυναίκες στο διάστημα του καλοκαιριού ασχολούνταν , βέβαια, με διάφορες δουλειές του σπιτιού, κυρίως όμως εφοδίαζαν το σπιτικό με ρούχα και άλλες προμήθειες για να βρούν γεμάτο το σπίτι "οι προυσαλήδες"(όπως αποκαλούσαν τους ξενιτεμένους, όταν επέστρεφαν).

ΤΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ

Το χωριό το περιέβαλλαν 1600 περίπου στρέμματα αμπέλια με όλα τα οπωροφόρα δέντρα, που αποτελούσαν ένα από τα πιο ωραία τοπία.
Όταν γύριζαν οι άνδρες από την ξενιτιά, έφερναν έφερναν μαζί τους κλήματα, συκιές και άλλα δέντρα από όλα τα μέρη του μεσογειακού χώρου και καταγίνονταν να επεκτείνουν τα αμπέλια τους με τη γερή δουλειά τους.Φεύγοντας για τα ξένα άφηναν την περιποίηση των αμπελιών στις γυναίκες και στις οικογένειές τους.Και όταν έφτανε ο καιρός , μάζευαν τα προϊόντα και τα διατηρούσαν, τα περισσότερα, για το χειμώνα τότε που θα έρχονταν οι δικοί τους να είναι το σπίτι γεμάτο. Μάζευαν τα σταφύλια , σύκα αμύγδαλα, κυδώνια και απ' αυτά τα καλύτερα, αφού τα έκαμαν αρμαθιές, τα κρεμούσαν στα ταβάνια των σπιτιών για να βρουν οι ξενιτεμένοι, όταν γυρίσουν. Ετοίμαζαν ακόμα τα κρασιά και τα ρακιά για να έχει το σπίτι απ' απ' όλες τις προμήθειες. Με τον τρυγητό των αμπελιών, που ήταν ένα από τα πιο όμορφα πανηγύρια, άρχιζαν στο χωριό κι άλλες γιορτές και διασκεδάσεις με τις καλύτερες εκδηλώσεις, που διαρκούσαν όλο τον χειμώνα. Έτσι περνούσε ο καιρός κι έφτανε το φθινόπωρο κι άρχιζε ο γυρισμός των "μπρουσαλήδων" . Έβγαιναν όλοι να τους υποδεχθούν με φωνές , χαρές, τραγούδια κι άλλες χαρούμενες εκδηλώσεις, να δεχθούν τους δικούς τους και σε συνέχεια να πάρουν τα δώρα τους. Το χωριό σιγά-σιγά γέμιζε από τον κόσμο του , άλλαζε χρώμα, παντού φωνές χαρούμενες. Περνούσε ο καιρός της προσμονής από του αγίου Δημητρίου έως τον Άγιο Νικόλαο και έμπαινε πια το Ασβεστοχώρι στην εορταστική του όψη.

Ο ΓΑΜΟΣ

Οι γάμοι είναι οι πρώτες εορταστικές εκδηλώσεις. Ο Ασβεστοχωρίτικος γάμος ήταν πολύ παραστατικός. Το ωραιότερο μέρος είναι η γαμήλια πομπή σε δημόσια εμφάνιση με τα εγχώρια όργανα και την συμμετοχή των συγγενών και φίλων, ενώ όλοι οι άλλοι κάτοικοι αποτελούν τους θεατές. Ο γάμος αρχίζει με την έκθεση της προίκας στο σπίτι της νύφης, όπου συγκεντρώνεται όλος ο γυναικόκοσμος του χωριού. Το Σαββατόβραδο διασκεδάζουν σ το σπίτι της νύφης οι φιλενάδες της και οι συγγενείς, όπου δέχονται και την επίσκεψη του γαμπρού με στενούς φίλους του. Συνεχίζεται η διασκέδαση με τα ωραία τραγούδια του χωριού, έως αργά το βράδυ. Την Κυριακή το πρωί στέλνουν την προίκα στο σπίτι του γαμπρού φορτωμένη σε ωραίο άλογο, ενώ τα παιδιά, που ακολουθούν, φωνάζουν χαρούμενα για το φιλοδώρημα, που θα πάρουν. Το απόγευμα με τα όργανα και τους χορευτές μπροστά διέρχεται η πομπή τους πιο κεντρικούς δρόμους και κατευθύνεται στην εκκλησία. Μετά τη στέψη επιστρέφοντας για το σπίτι του γαμπρού προπορεύονται οι φίλοι του χορεύοντας με μεγάλη ευθυμία και χαρά. Προς το βράδυ και τη Δευτέρα εξακολουθεί η διασκέδαση με τους συγγενείς και τους προσκεκλημένους, πάντοτε με τα όργανα και τα ωραία χορευτικά και επιτραπέζια τραγούδια του τόπου. Τα ήθη και έθιμα (αντέτια) στους γάμους είναι πάρα πολλά και εκτελούνται με λεπτομέρεια και θρησκευτική ευλάβεια. Με την επάνοδο των ξενιτεμένων και τη συγκέντρωση των νέων στο χωριό γίνονταν, σ' όλο το διάστημα του χειμώνα, διασκεδάσεις στα σπίτια (βεγγέρες) , όπου δίνονταν η ευκαιρία να συναντήσει ο νέος την καλή του. Τα βράδια αυτά ακούονταν τα μελωδικά τραγούδια του χωριού από πολλά σπίτια. Τον χειμώνα τα καφενεία ήταν γεμάτα, όπου γίνονταν πολλές και ποικίλες συζητήσεις.

ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Την Κυριακή και τις γιορτές χόρευαν δημόσια στην πλατεία του χωριού, "στο μπαχτσέ" ιδίως όμως τις γιορτές των Χριστουγέννων. Τις ημέρες αυτές από νωρίς το απόγευμα συγκεντρώνονταν εκεί οι νέοι και με το ξάναμμα του γλεντιού και της χαράς, τοποθετούνται στην αρχή και σέρνουν το χορό οι γεροντότεροι με τις γραφικές ενδυμασίες και ακολουθούν αραδιασμένες οι γυναίκες με τις φαντασμαγορικές φορεσιές και τα στολίδια τους. Η ώρα είναι μεγαλόπρεπη. Η διασκέδαση ανάβει με του ήχους των εγχώριων οργάνων και το θόρυβο των παιδιών και όλοι μπαίνουν στο χορό, που σχηματίζεται τώρα σε πολλούς γύρους.

ΤΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ

Η εορτή των Θεοφανίων γίνονταν με εντελώς ιδιότυπη και μεγαλόπρεπη τελετή. Με τις εικόνες και τα Εξαπτέρυγα κατευθυνόταν στην πλατεία του χωριού (Μπαχτσέ) , όπου έστηναν την κολυμπήθρα. Συγκεντρώνονταν εκεί όλο το χωριό- μικροί και μεγάλοι- και άρχιζε η τελετή της βαπτίσεως. Το θέαμα ήταν φαντασμαγορικό: όλα τα παιδιά κρατούσαν αναμμένα κεριά, στολισμένα με πορτοκάλια, μήλα, σύκα, περασμένα στα κεριά και δεμένα με κόκκινη κλωστή και τρέσα . Ήταν όλο καμάρι τα παιδιά για τα κεριά τους, γιατί τους τα έστειλε η νουνά τους. Οι αρραβωνιασμένες κοπέλες κρατούσαν μεγάλες λαμπάδες με κορδέλα και χρυσό φλουρί σταλμένα από τα πεθερικά. Έλαμπαν όλοι από χαρά και τελειώνοντας η τελετή με χαρούμενες φωνές πετούσαν τα περιστέρια.

ΑΛΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ

Τις αποκριές το Ασβεστοχώρι τις γιόρταζε με μεταμφιέσεις, με δημόσιους χορούς κι άλλες εκδηλώσεις, που ακολουθούσαν διασκεδάσεις το βράδυ στα σπίτια. Τη γιορτή του αγίου Γεωργίου την γιόρταζαν με μεγαλοπρέπεια. Γινόταν λιτανεία της εικόνας με λάβαρα και εξαπτέρυγα δια μέσου του χωριού, που κατέληγε στο παρεκκλήσι του αγίου. Στην όμορφη θέση "πανηγύρι" ακολουθούσε διασκέδαση ολοήμερη με τις δωρεές των πιστών. Η πρωτομαγιά ερχόταν χαρούμενη με τραγούδια, γέλια και φωνές, που αντηχούσαν σε όλες τις γραφικές τοποθεσίες , στα αμπέλια και στους μπαχτσέδες. Κατά τη γιορτή των Αγίων Αποστόλων 29-30 Ιουνίου γίνονταν οι εξετάσεις των σχολείων με κάθε επισημότητα παρουσία των επισήμων της Θεσσαλονίκης και του προξένου της Ελλάδος και τελείωναν με γυμναστικές επιδείξεις και άλλες εκδηλώσεις. Η ημέρα του προφήτη Ηλία ήταν η ημέρα της γενικής εξόρμησης ψηλά στο βουνό, στο παρεκκλήσι του προφήτη. Όλη τη μέρα διασκέδαζαν στο Κουρί , ενώ τα παλικάρια έτρεχαν με τα ωραία άλογα , τα στολισμένα με τα παρδαλά κιλίμια.

ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ

Τα τραγούδια του Ασβεστοχωρίου , που γέμιζαν μ' αυτά οι ντόπιοι τη διασκέδασή τους , τραγουδούσαν χαρούμενους σκοπούς νοσταλγικούς, παθητικούς. Τραγουδούσαν τη χαρά της ζωής, την ομορφιά της φύσης , τον έρωτα, τον καημό του ξενιτεμένου και της καλής του που τον καρτερεί. Τραγούδησαν ακόμα τα κατορθώματα των ηρώων του μακεδονικού αγώνα που η λαϊκή μούσα έπλασε τη εποχή εκείνη. Γιατί ο Μακεδονικός αγώνας βρήκε το Ασβεστοχώρι σε πλήρη ακμή. Σύσσωμοι οι κάτοικοι πήραν μέρος στον αγώνα και το χωριό αποτέλεσε το κυριότερο κέντρο διακομιδής υλικού και ανταρτών για την ενίσχυσή του. Με τα τραγούδια αυτά περνούσαν χαρούμενα τη ζωή στο ειδυλλιακό χωριό, στα σπίτια και στις άλλες συγκεντρώσεις.

Περισσότερες ιστορικές πληροφορίες